خودآموز جامع پیروگرافی(سوخته کاری روی چوب) |
ابتدا در سه هزار سال قبل در یونان قدیم شکل گرفت و سپس به شیوه سنتی در کشورهای اروپایی، آسیایی، استرالیا و آمریکا برای تزیینات مصنوعاتی نظیر موسیقی و وسایل آشپزخانه استفاده می شد. پیروگرافی مشتق شده از کلمات یونانی به معنای آتش و به معنی نوشتن می باشد. مردم احتمالاً «نگارش با آتش» را از زمان کشف آتش داشته اند قدیمی ترین نمونه اثر چوبی، در کاوش های باستانی شهر سوخته زابل به دست آمده است این اثر یک قطعه شانه چوبی است که قدمت آن به هزاره پنجم پیش از میلاد می رسد.
گروهی از کارشناسان معتقدند که طرح های موجود بر روی آن طرح هایی کاملا ایرانی است. در دوران هخامنشی ها هم استفاده از چوب بسیار متداول بوده؛ به طوری که در ساخت عمارت های کاخ هخامنشی (شوش و آپادانا) از درخت های بلوط ایرانی و سدر لبنانی استفاده شده بوده است. به این ترتیب قبل از استعمال آهن در ساخت بنا، تخت جمشید بزرگ ترین سطح زیربنایی بود که از چوب در آن استفاده فراوانی شده و تمامی این آثار چوبی در اثر آتش سوزی از بین رفتند.
خودآموز جامع پیروگرافی(سوخته کاری روی چوب)
در فاصله انقراض سلسله صفویه تا دوره قاجاریه این هنر به بوته فراموشی سپرده شد. اجرا می شد. نحوه کار بدین صورت بوده که طرح مورد نظر را روی چرم منتقل کرده با استفاده از میله های داغ طرح مورد نظر را می سوزانند و برای جلد کتابها (بیشتر قرآن) استفاده می شده.
در اواخر عهد سلجوقی و اوایل عهد تیموری این هنر کم کم از روی چرم بر روی انواع ظروف چوبی مخصوصا پایه پیکره های چوبی انتقال یافت. در ایران هنر سوخت روی چوب، هنری است که (مانند دیگر هنرهای سنتی صنعتی) در دوره صفوی به اوج خود رسید. اما با گذشت زمان متاسفانه به علت دشوار بودن اجرای این تکتیک روی چوب کم کم از تعداد آثار سوخت روی چوب کاسته و در نتیجه باعث از بین رفتن این هنر شد.
امروزه سوخت روی چوب با ابزار متداول تر و امروزی تری انجام می شود، که روش کار را هرچه بیشتر آسانتر نموده است. از این رو تعداد علاقمندان و هنرجویان روز به روز در حال افزایش است.
